ÖNEMLİ - KKDİK YÖNETMELİĞİNE DAİR USUL VE ESASLAR YAYIMLANDI!

İçerik ekleme tarihi : 13-08-2025

2024 Ocak ayından bu yana uzun bir sessizlik döneminin ardından, KKDİK'in uygulayıcı yetkili makamı olan Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın “KKDİK'nin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar”ı yayınladığını bildirmek isteriz.

Yayın aşağıdaki başlıkları içermektedir:
► Kayıt
► Madde Bilgi Değişim Forumu
► Tek Madde Tek Kayıt İlkesi
► Lider Kayıtçıların Belirlenmesi 
► Ortak Kayıt Grubu
► Geçici Kayıt
► Kayıt Sürecinin Tamamlanması
► Kimyasallar Bilim Grubu
► Kimyasallar Danışma Grubu
► Kayıt Dosyasının Güncellenmesi
► Güvenlik Bilgi Formları

Yukarıdakilerin çoğu, AB REACH'in “tek madde tek kayıt” ilkesi gibi REACH'e benzer ilkeler içermektedir.

Bu ilk haber bülteninde, KKDİK kayıt stratejiniz üzerinde etkisi olabilecek bazı kritik tarihler ve koşullar getiren İlkeler ve Hükümler'in kritik maddelerine odaklanmayı tercih ediyoruz. Bu nedenle, bu ilk e-posta uyarısında tüm maddeler ayrıntılı olarak ele alınmayacaktır.

Ayrıca, Usul ve Esas’lardaki bu kritik noktalara ilişkin kısa yorumlarımızı da eklemeye çalıştık. Aşağıda, yorumlarımızla birlikte kritik maddeleri bulabilirsiniz.

Aşağıdaki bağlantıları kullanarak Bakanlık Yardım Masası web sitesinden yayını ve İlkeler ve Hükümler'in Türkçe orijinalini görüntüleyebilirsiniz.

• Link-1: Bakanlık Yardım Masası Web Sitesi
• Link-2: KKDİK Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar

Yeni koşullar ve tarihler getiren önemli maddeler:
Madde 6
(1) 31.10.2025 tarihinden önce 1 mta'nın üzerinde ithal edilen veya üretilen maddelerin tüm potansiyel kayıt sahipleri, 31.10.2025 tarihinden önce ön kayıt yaptırmalıdır.
(2) 31.10.2025 tarihinden sonra 1 mta'nın üzerinde üretilen veya ithal edilen tüm maddeler, piyasaya sürüldükleri ilk tarihten itibaren 30 gün içinde ön kayıt yaptırmalıdır.

CRAD Yorumu: Bugüne kadar ön kayıtlar için yasal metinde herhangi bir son tarih belirtilmemişti. Bu madde, ön kayıtlar için bir son tarih getiriyor. Ayrıca, burada “piyasaya sürülme” teriminin kullanıldığına da dikkat edin. Bizim görüşümüze göre, bu terim “üretilen veya ithal edilen” olmalıdır. Ancak, ithalat piyasaya sürülme anlamına gelir, ancak piyasaya sürülmeyen üretilen maddeler için çelişkiler ortaya çıkabilir.

Madde 8 – Lider Kayıtçıların Belirlenmesi
(1) Bu “usul ve esaslar”ın yayınlanmasından önce piyasaya sürülen maddelerin lider kayıt sahipleri 31.12.2025 tarihinden önce belirlenmelidir. Bu “usul ve esaslar”ın yayınlanmasından sonra piyasaya sürülen maddelerin Lider Kayıt Sahipleri, piyasaya sürülme tarihinden itibaren 6 ay içinde belirlenmelidir.

CRAD Yorumu: 31.12.2025 olarak verilen tarih, piyasada bulunan ve henüz bir Lider Kayıt Sahibi atanmamış maddeler için 141 gün kaldığı anlamına gelmektedir. 30 günlük oylama süresi de dikkate alındığında, bu süre bugünden itibaren 111 güne düşmektedir. Bu, ulaşılamaz bir hedef gibi görünmektedir. Kayıt sistemini 19 ay boyunca askıya alan otorite, şimdi tüm paydaşların yaklaşan ilk son tarihten önce değerli 19 ayını kaybetmesine neden olduktan sonra, sektörden LR belirlemeyi aceleyle halletmesini istemektedir. Bu nedenle, bu tarihi 30.06.2026 olarak belirlemek gibi bir esneklik düşünülmelidir.

Ayrıca, tüm tonaj aralıklarındaki tüm maddeleri kapsamaktadır. Uygulanabilir bir son tarih ayrımı, sektör için daha destekleyici olacaktır. Özellikle, en büyük üreticilerinin hacmi bile 100 mta'nın altında olan (veya Türkiye'ye yapılan maksimum ihracat tonajı 100 mta'nın altında olan) niş ve ince kimyasallar için, kayıt son tarihi 31.12.2030 olan (örneğin değerli metaller, koku maddeleri, pigmentler, tatlandırıcılar) için geçerli son tarihten 5 yıl önce bir Lider Kayıt Sahibi belirlemek için acele etmenin hiçbir nedeni veya mantığı yoktur. Kimya alanındaki hızlı değişen koşullar ve yenilikler göz önüne alındığında, bu maddelerin veya üreticilerinin 2029-2030 itibariyle hala aktif olup olmayacağı bile kesin değildir.

(2) Lider kayıt sorumlusunun belirlenmesi için gönüllü girişim esastır. Hiçbir MBDF üyesi böyle bir gönüllü girişimde bulunmazsa, Bakanlık, TOBB (Türkiye Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği) ile istişare ederek tonaj aralığı, şirket büyüklüğü, veri sahipliği gibi kriterlere dayalı bir belirleme girişimi başlatır.

CRAD Yorumu: LR belirlenmesi için dikkate alınacak kriterler hakkında bazı referanslar verir ve olumlu motivasyon sağlamak ve şirketlerin inisiyatif ve sorumluluk almasını talep etmek için yorumlanmalıdır. Ne mantıklı ne de yasal olarak mümkün olan “Bir şirketi yasal bir yükümlülük olarak LR olmaya zorlamak” ifadesine yer vermez.

(3) Lider aday, KKS aracılığıyla MBDF üyelerine gerekçesiyle birlikte niyetini bildirir. Bu bildirimden sonra tüm MBDF üyeleri 30 gün içinde kabul veya red yanıtı vermelidir. Bu süre içinde yanıt vermeyen MBDF üyeleri kabul etmiş sayılır ve tüm bu kayıtlar saklanmalıdır. LR adayı MBDF’de “mutlak çoğunluk” (cevap vermeyenler de kabul olarak sayılır) elde ederse, LR olarak atanır. LR adayı MBDF’de “mutlak çoğunluk” elde edemezse, durumu MBDF üyelerine bildirir ve LR adaylığından çekilir. Ve prosedür baştan başlar.

(4) Kayıt dosyası henüz sunulmamış bir maddenin LR'si için, tonaj aralığı, veri eksikliği durumu ve MBDF anlaşmasının varsayılan koşulları dahil olmak üzere MBDF iletişimi gerçekleştirilmelidir. Bu koşullar “mutlak çoğunluk” tarafından kabul edilirse, LR kayda devam edebilir.

(5) LR “mutlak çoğunluk” elde edemezse, yeni bir LR belirleme prosedürü başlar.

(6) Sunulan kayıt dosyasının LR'si LR rolünü sürdüremezse, LR durumu MBDF üyelerine bildirir ve Kuruma resmi yazılı bir formatta başvurur. Kurumun değerlendirmesinden sonra, Kurum MBDF içinde yeni LR için yeni bir oylama yapılmasını sağlar. Eski LR, Kurum tarafından yeni LR onaylandıktan sonra 30 gün içinde Gizlilik, Veri sahipliği ve Maliyet Paylaşımı ilkelerine aykırı olmamak kaydıyla verileri devretmekle yükümlüdür.

(7) Kayıt dosyası henüz sunulmamış ancak bu “prosedürler ve ilkeler”in yayınlanmasından önce bir LR atanmış olan maddeler için, LR belirlemesi yalnızca gerekli olması halinde yeniden yapılabilir.

CRAD Yorumu: Prg 4 ve 7 arasında, her ikisi de aynı kümeyi referans aldığı için birbiriyle çelişen bazı belirsizlikler var gibi görünüyor. Uzun zaman önce LR atanan ve dosyası bir yıldır sunuma hazır olan ancak KKS'nin başvuruları kapatması nedeniyle sunulmayan yüzlerce madde bulunmaktadır. KKS'nin başvuru sisteminin yeniden faaliyete geçmesinden sonra, LR'nin bu “prosedürler ve ilkeler”de belirtilen ilkeler ve içerik dahil olmak üzere iletişimi yürüttüğü derlenmiş dosyaların sunulması için 2 aylık bir süre verilmesi çok daha net ve destekleyici olacaktır.

KKS sistemi, yalnızca kabulleri kaydeden yerleşik bir oylama sistemine sahiptir. İtirazlar da kaydedilseydi, MBDF üyeleri ve yetkililer için “mutlak çoğunluk” durumunu ve başarısını görmek daha şeffaf olurdu.

Geçici Kayıt
Madde 10
(1) LR, tam kayıtla ilgili yükümlülüklerini yerine getiremezse, bu “Usul ve Esaslar”in Ek 1'inde belirtilen verileri 31.03.2026 tarihinden önce Bakanlığa sunarak Geçici kayıt yaptırmalıdır. LR'nin Geçici Kaydının ardından, diğer üye şirketler 30.09.2026 tarihinden önce KKS aracılığıyla Bakanlığa ortak kayıtlarını sunmalıdır.

(2) Madde 2'de belirtilen ortak kayıt grubuna dahil olmayan ve Madde 6'nın ikinci fıkrası uyarınca bireysel kayıt dosyalarını ayrı ayrı sunacak olan ve tam kayıtla ilgili yükümlülüklerini yerine getiremeyen şirketler, geçici kayıtlarını tamamlamak için 31.03.2026 tarihine kadar bu Usul ve Esasların Ek 1'inde belirtilen verileri KKS aracılığıyla Bakanlığa sunmalıdır.

(3) Bu Usul ve İlkelerin Ek 1'inde listelenen verilerin KKS'ye girişi, Kimyasal Değerlendirme Uzmanı (KDU) tarafından gerçekleştirilecek ve ilgili KDU'nun yeterlilik belgesi eklenecektir.

(4) Bakanlığın resmi ücretler listesinde yer alan kayıt ücretlerine ilişkin Yönetmelik hükümleri, Geçici kayıt süreci için geçerli olacaktır.

(5) Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları, 31.03.2026 tarihine kadar eksiksiz bir kayıt dosyası sunabilen şirketler için uygulanmaz.

CRAD Yorumu: Prosedürler ve İlkeler'in 10. maddesi uyarınca, otorite, tam kayıt için gerekli verilerin elde edilmesinde bir çelişki veya zorluk bulunan maddeler için bir miktar esneklik sağlamak istemektedir. AB MBDF veya Konsorsiyumlar tarafından verilerin sağlanamadığı maddelerin piyasada bulunmaması veya mali çelişkiler olması durumunda, otorite sınırlı bir süre için geçici kayıt başvurusu yapma seçeneği sunmaktadır. Deneyimlerimize göre, bu senaryo, veri sahibinin Türkiye pazarında ilgisi olmayan ve KKDİK amaçları için veri sağlamaya direnen çok nadir maddeler için geçerli olabilir. Tam kayıt dosyasının hazırlanamaması durumunun nedenleri ve gerekçeleri, otorite tarafından sorgulanacaktır.

Ancak, 31.3.2026 tarihi, ilk son tarih için hala 9 ay varken veri aramayı bırakmak için oldukça erken bir tarihtir. 2028 ve 2030 son tarihleri ile daha küçük tonaj aralıkları göz önüne alındığında, bir LR neden geçerli kayıt son tarihinden yıllar önce vazgeçmelidir? Bu tarihin yalnızca 31.12.2026 son tarihine tabi olan maddelere uygulanması çok daha iyi olacaktır. Ve gelecekteki son tarihler için geçerli son tarihten 9 ay önce olan başka tarihler de olabilir.

Kayıt Sürecinin Tamamlanması
MADDE 11-
(1) KKDİK Yönetmeliği'nin 2. geçici maddesinde (2023 Aralık ayı itibarıyla yayınlanan yeni son tarihleri belirten madde) belirtilen son tarihler itibarıyla, tam kayıt dosyası için gerekli olan KKDİK Yönetmeliği'nde belirtilen tonaj aralığına dayalı bilgi gerekliliklerini tamamlamış olan şirketler;
a) 7. maddenin 2. fıkrası kapsamında bireysel kayıt dosyalarını ayrı ayrı sunmuş olan şirketler,
b) Kayıt dosyalarını sunmuş olan lider kayıt sahipleri.
c) Lider kayıt sahibinin eksiksiz kayıt dosyasını sunmuş olan ortak kayıt gruplarının ortak kayıt sahipleri, kayıtlarını tamamlamış sayılırlar.

(2) Potansiyel kayıt sahipleri, tam kayıt dosyası için gerekli verileri elde edemiyorlarsa veya bu verilere kamuya açık, telif hakkı bulunmayan küresel veri kaynaklarından erişemiyorlarsa, ortak kayıtta yer alan LR, KKS aracılığıyla uzatma talebinde bulunarak ilgili durumları ve ayrıntılı gerekçesini Bakanlığa bildirmelidir. Kayıt dosyası, 7. Maddenin 2. Paragrafı uyarınca bireysel kayıt ise, bireysel kayıt sahibi şirket KKS aracılığıyla Bakanlığa bildirimde bulunmalıdır.

(3) Bakanlık, ikinci fıkrada belirtilen gerekçeyi değerlendirir ve uzatma talebine ilişkin kararını ilgili tarafa bildirir.

(4) Bakanlık, tanınan ek süre içinde ek bilgi talep ederse, bu talepler Bakanlık tarafından belirlenen süre içinde yerine getirilir. Belirtilen süre içinde ek bilgi sağlanamazsa, nedenleri belirtilerek Bakanlıktan uzatma talep edilir.

Bakanlık tarafından üçüncü fıkra uyarınca verilen ek süre, maddenin ilgili tonaj aralığı için belirtilen nihai kayıt tarihinden itibaren iki yılı geçemez. Ek sürenin sonunda veriler sağlanamazsa, Kimyasal Danışma Grubu verilen gerekçeleri değerlendirdikten sonra Bakanlık ilgili maddenin kaydını onaylar veya reddeder.

CRAD Yorumları: Prosedürler ve İlkeler'in 11. maddesi (10. maddeye benzer) ile otorite, veri eksikliği ve kayıt işlemini tamamlamak için veri eksikliği bulunan maddeler için sağlam bir gerekçeye dayalı olarak bir miktar esneklik sağlamak istemektedir.

Kayıt Dosyasının Güncellenmesi
Madde 15 –
(1) Yönetmelik kapsamında yapılan kayıtların Yönetmeliğin 22(1) maddesi uyarınca güncellenmesi gerektiği durumlarda, mevcut kayıtlar güncelleme ihtiyacının ortaya çıktığı tarihten itibaren üç (3) ay içinde güncellenir. Bu süre içinde güncellemenin yapılmasını engelleyen bir durum varsa, durum ayrıntılı gerekçesiyle birlikte yazılı olarak Bakanlığa bildirilir ve Bakanlığa uzatma talebi sunulur.

(2) Bakanlık, Yönetmeliğin 22(2) maddesi uyarınca güncelleme kararı almışsa, kayıt sahibi, kararda belirtilen süre içinde kararın gerektirdiği bilgileri de içeren güncellemeyi gerçekleştirir.

(3) Bu Usul ve Esasların yayınlanmasından önce yapılan kayıtların güncellemeleri, Yönetmelikte belirtilen son kayıt tarihlerine kadar yapılabilir.

CRAD Yorumları: Bu madde, Yasal Metinde Kurum tarafından tarih atanan dosyalara ilişkin güncellemeler için açık şartlar getirmektedir.

Madde 16 – Güvenlik Bilgi Formları
(1) KKDİK Yönetmeliğinin 27(1) maddesi uyarınca hazırlanan Güvenlik Bilgi Formları, tedarikçi tarafından Bakanlığın ECBS içindeki özel SDS portalına yüklenmelidir.

(2) Yönetmelik ve Ek-2 uyarınca, GBF'nin 16. Bölümü altında, Sertifikalı Kimyasal Değerlendirme Uzmanının (KDU) iletişim bilgileri ile KDU yeterlilik sertifikasının tarihi ve numarası belirtilecektir.

(3) KDU'lar için eğitim ve sertifikasyon süreçleri Bakanlığın koordinasyonunda yürütülecektir.

CRAD Yorumu: Yine, bunlar KKDİK yasal metninde atlanan detaylardı. Bu koşullar, eski GBF yönetmeliğinden şimdiye kalan ve şimdi KKDİK ve GBF ile ilgili Ek 2 ilkelerine entegre edilen ve uygulanan koşullardır. Bu hükme göre, GBF'nin derleyicisi, iletişim bilgileri ve sertifika detayları ile birlikte Bölüm 16'da belirtilmelidir.

Ayrıca, SDS, ECBS sistemine elektronik pdf kopyası olarak yüklenmelidir.

Yukarıda belirtildiği gibi, bunlar yeni koşullar ve uygulama tarihleri getiren kritik maddelerdir. Müşterilerimize kayıt stratejilerini etkileyebilecek koşullar hakkında en kısa sürede bilgi vermek için acele ettiğimizden, bu örnek için usul ve esasların cümle cümle yorumunu atladık.

CRAD olarak, daha fazla sorunuz için hizmetinizdeyiz ve ihtiyaç duyulması halinde kayıt stratejinizi yeniden tasarlayabiliriz.

Saygılarımızla
CRAD KKDİK Ekibi